Kiedy już dojdzie do udaru, nie ma sposobu, by cofnąć zmian, które się dokonały. Ale plastyczność ludzkiego mózgu jest ogromna i należy to wykorzystać.

Nie ma wątpliwości, że rehabilitacja jest jednym z najważniejszych elementów terapii osób po udarze mózgu. To dzięki niej „przykuty” do łóżka człowiek, może odzyskać samodzielność. Jednakże rehabilitacja źle prowadzona, może zrobić więcej szkód niż przynieść pożytku. Wraz z coraz lepszym poznaniem możliwości naszego układu nerwowo – mięśniowego, niektóre stare metody rehabilitacji powinny być poprawione lub całkowicie odrzucone.

Oto najczęstsze błędy popełniane w trakcie rehabilitacji osób po udarze:

Rada: "ściskaj piłeczkę"

Radę tę dają nierozważni zawodowcy, bądź pełni dobrej woli przyjaciele, jako ćwiczenie mające przywrócić sprawność ręki.
W rzeczywistości ściskanie pobudza i umacnia pierwotny odruch chwytny, szybko prowadząc do powstania dłoni szponiastej i zwiększenia spastyczności całej kończyny górnej. Sam chwyt jest bezużyteczny, jeśli nie można otworzyć dłoni, aby wziąć, a następnie odłożyć przedmiot.

Forsowne, bierne rozciąganie i prostowanie mięśni spastycznych

W mięśniach „spastycznych” mechanizm naprzemiennego działania grup antagonistycznych jest uszkodzony i każdy ruch wywołuje gwałtowny skurcz. Siłowe rozciąganie wywołuje narastający skurcz i kończy się zerwaniem włókien mięśniowych.

Badanie siły mięśniowej

Jest to badanie wykonywane przez osoby sądzące, że poudarowe niedowłady są wynikiem osłabienia mięśniowego.
Polecenia „Proszę ścisnąć rękę”… itp. wywołują pierwotne odruchy w mięśniach tułowia i kończyn, pogłębiając nieprawidłowości w ich napięciu, powodując pojawienie się odruchów spastycznych.
Siła jest jedną z licznych składowych ruchu, a jej badanie jest bezcelowe i może uniemożliwić powrót do zdrowia.

Korzystanie z podciągów i poręczy

Unoszenie się na łóżku za pomocą zwisających podciągów (wykorzystując zdrową rękę), wywołuje nieodwracalne odruchy wyprostne.
Poręcze przyłóżkowe również zachęcają do podciągania się z tym samym rezultatem wywołania szkodliwych odruchów.

Przeświadczeni, że bieżące możliwości określają przyszłą wydolność

Obecnie uważa się, że udarowiec może usprawniać się bez końca i należy mu w ty pomagać dostarczając odpowiednie wyposażenie i pomoce.

Stwierdzenie: "prawidłowa rekonwalescencja po udarze zależy od ciężkiej pracy i dobrej motywacji"

Zdanie to wypowiadają często lekarze starający się wzbudzić nadzieję u pesymistycznie nastawionych pacjentów. Niestety nie zawsze tak jest.

Stawiając za przykład pacjentów po lekkim udarze pozostawiającym niewielkie pozostałości, jest krzywdzące dla chorych z bardziej uszkadzającym udarem, który mimo ciężkiej pracy pozostawił szkody.

Stwierdzenie przeciwne „brak poprawy wynika z niedostatecznego przykładania się do ćwiczeń i/lub brak motywacji” jest błędne.
Czasami udarowiec się stara, ale ognisko udarowe jest duże i pozostawia trwałe uszkodzenia lub program ćwiczeń jest źle dobrany i nie ma oczekiwanej poprawy.

"wspólne" określanie celów

Nakreślenie celów jest bardzo ważnym czynnikiem w rehabilitacji, ale muszą one być realne. Nierealnych celów nie daje się osiągnąć, co wywołuje przygnębienie chorego i fizjoterapeuty.

Określenie terminu osiągnięcia celu, może być przyczyną wzmożonego wysiłku, który wyzwala nadmierne odruchy i powoduje zmęczenie.

Stwierdzenie: że powrót do łóżka dla odpoczynku jest "poddaniem się"

Powrót do łóżka jest bardzo ważny dla odzyskania sił. Ma również znaczenie usprawniające. Opcją jest drzemanie w przygiętej pozycji na krześle – szkodliwe i utrwalające nieprawidłową postawę.

Wiara, że prawidłowa pozycja siedząca zapobiega spastyczności

Tak rzeczywiście jest, ale niezbyt długo. Długotrwałe pozostawanie w pozycji siedzącej wyzwala ukryte wzorce odruchowe.
Siedzenie przez większą część dnia z nogami zgiętymi w stawie biodrowym i kolanowym oraz stopami spoczywającymi na podłodze w zgięciu grzbietowym utrwala pozycję zgięciową i dodatni odruch podparcia, co w przyszłości praktycznie uniemożliwia chodzenie.
Z kolei długotrwałe opieranie nóg na podnóżku, wywołuje pełny, utrwalony wyprost. Takie same efekty przynoszą długotrwałe ułożenia rąk i dłoni.

Rozbieranie "udarowca" przed ćwiczeniami fizycznymi

Rozbieranie „udarowca” do ćwiczeń nie jest niezbędne, a może wywołać niepotrzebny stres. Starsi ludzie wstydzą się swojego ciała, a większość ćwiczeń rehabilitacyjnych można wykonywać w cienkim ubraniu.
Rozebranie pacjenta jest konieczne przy okresowej ocenie.